ROZDZIAŁ V
Zasady organizacyjne PZD
§ 41
1. Organy PZD pochodzą z wyborów, za wyjątkiem walnego zebrania ROD.
2. Wybory do organów PZD przeprowadzane są w głosowaniu jawnym, zwykłą większością głosów. Na żądanie co najmniej połowy wyborców, obecnych na walnym zebraniu (konferencji lub zjeździe), wybór organów PZD odbywa się w głosowaniu tajnym.
§ 42
1. Członkiem organu PZD może być jedynie członek zwyczajny PZD.
2. Można być członkiem tylko jednego organu PZD w danej jednostce organizacyjnej PZD.
3. Osoba bliska członka organu PZD nie może być członkiem organu w tej samej jednostce organizacyjnej PZD. Zakaz ten dotyczy również małżonka osoby bliskiej członka organu PZD.
4. Postanowienia ust. 2 i 3 nie mają zastosowania do walnych zebrań ROD.
5. Przewodniczącym walnego zebrania, konferencji delegatów, zjazdów okręgowych i krajowego nie może być prezes organu zarządzającego oraz przewodniczący komisji rewizyjnej i komisji rozjemczej odpowiedniej jednostki organizacyjnej PZD, a także osoba w trakcie trwania obowiązującego co do niej zakazu wynikającego z § 50 ust. 6.
§ 43
1. Członek PZD wybrany do organu PZD ma obowiązek:
1) reprezentować godnie interesy PZD;
2) wykonywać przyjęte obowiązki wynikające z pełnionej funkcji zgodnie z zakresem zadań organu, do którego został wybrany;
3) aktywnie uczestniczyć w pracach organu, którego jest członkiem;
4) utrzymywać kontakt z członkami PZD.
2. Członek organu winny działania lub zaniechania, przez które PZD poniósł szkodę, odpowiada za nią osobiście.
§ 44
1. Przewodniczący komisji rewizyjnej i komisji rozjemczej lub upoważnieni przez nich członkowie komisji mają prawo uczestniczyć z głosem doradczym w zebraniach organu zarządzającego danej jednostki organizacyjnej PZD (jego prezydium).
2. Do części posiedzenia organu zarządzającego, na którym podejmowane są sprawy dotyczące nałożenia kar porządkowych lub pozbawienia członkostwa w PZD nie stosuje się ust. 1 w odniesieniu do członka właściwej komisji rozjemczej.
§ 45
1. Kadencja organów PZD trwa cztery lata.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Krajowa Rada może przedłużyć lub skrócić kadencję organów PZD.
§ 46
1. Członek organu PZD zachowuje mandat na czas trwania kadencji.
2. Członek PZD wybrany delegatem zachowuje mandat tylko na zjazd (konferencję), na który został wybrany.
§ 47
1. Mandat członka organu PZD wygasa przed upływem kadencji z chwilą:
1) pisemnej rezygnacji z mandatu,
2) ustania członkostwa w PZD,
3) odwołania,
4) likwidacji lub łączenia jednostek organizacyjnych PZD,
5) wygaśnięcia mandatów członków organu PZD powyżej 50% jego składu.
2. Wygaśnięcie mandatu członka organu PZD stwierdza w formie uchwały:
1) właściwy organ PZD, którego był członkiem – w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1- 2,
2) organ dokonujący odwołania – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3,
3) właściwy organ wyższego stopnia – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 i 5.
§ 48
1. Organ PZD powinien dokooptować do swojego składu innego członka zwyczajnego w terminie do 3 miesięcy od chwili zmniejszenia się liczby członków organu z przyczyn wymienionych w § 47 pkt 1-3.
2. Liczba dokooptowanych członków organu PZD nie może przekroczyć 50% jego ustalonego składu liczbowego, to jest w składzie organu większość muszą stanowić osoby pochodzące z wyboru. W przeciwnym razie wygasają mandaty wszystkich członków danego organu PZD.
§ 49
1. Organ wyższego stopnia powołuje organ komisaryczny dla jednostki organizacyjnej PZD w razie:
1) wygaśnięcia mandatów członków organu PZD powyżej 50% jego składu,
2) odwołania (zawieszenia) organu,
3) nie dokonania wyboru organu przez walne zebranie (konferencję lub zjazd), na którym ciążył taki obowiązek.
2. Liczbę członków organu komisarycznego określa organ dokonujący powołania.
3. Organ komisaryczny działa do czasu utworzenia tego organu w drodze wyborów, nie dłużej jednak niż 6 miesięcy od powołania. W uzasadnionych przypadkach właściwy organ PZD może przedłużać okres działania organu komisarycznego, który łącznie nie może przekroczyć dwóch lat.
4. Członkiem organu komisarycznego może być każdy członek zwyczajny, z wyjątkiem osób, które na podstawie niniejszego statutu mają zakaz sprawowania mandatu w organach PZD.
5. Organowi komisarycznemu przysługują wszystkie uprawnienia zastępowanego organu.
§ 50
1. Odwołanie organu PZD lub jego członka może nastąpić w razie stwierdzenia, że nie wykonuje przyjętych obowiązków lub działa na szkodę PZD.
2. Odwołania organu PZD lub jego członka dokonuje organ wyższego stopnia. Członka organu PZD może odwołać również organ, którego jest członkiem.
3. Odwołanie następuje w drodze uchwały zawierającej uzasadnienie i pouczenie o prawie, trybie i terminie odwołania.
4. Odpis uchwały, o której mowa w ust. 3, doręcza się odwołanym członkom organu za pośrednictwem poczty lub osobiście za pisemnym potwierdzeniem odbioru.
5. Odwołanym członkom organu PZD przysługuje prawo odwołania się od uchwały, o której mowa w ust. 3, do organu wyższego stopnia w terminie 14 dni od daty otrzymania uchwały. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji o odwołaniu.
6. Odwołani członkowie organów nie mogą do końca następnej kadencji wchodzić w skład organów PZD pochodzących z wyboru i pełnić funkcji w organach PZD. W uzasadnionych przypadkach właściwy organ PZD może przedłużyć ten zakaz o kolejną kadencję.
7. Postanowienia ust. 1-5 stosuje się odpowiednio wobec osoby, której mandat wygasł na skutek pisemnie złożonej rezygnacji, jeżeli przed wygaśnięciem mandatu zachodziły co do tej osoby podstawy do odwołania. W takim przypadku właściwy organ stwierdza zakaz sprawowania mandatu i pełnienia funkcji w organach PZD na zasadach określonych w ust. 6.
§ 51
1. Zawieszenie organu PZD lub jego członka może nastąpić w razie konieczności wyjaśnienia uzasadnionych wątpliwości co do ich działalności zgodnej z prawem lub interesem PZD.
2. Okres zawieszenia trwa do 3 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, za zgodą organu wyższego stopnia nad dokonującym zawieszenia, okres zawieszenia może być przedłużony, nie więcej jednak niż o dalsze 3 miesiące.
3. Postanowienia § 50 ust. 2-5 stosuje się odpowiednio.
§ 52
1. Z chwilą wygaśnięcia mandatu członka organu PZD tracą ważność udzielone mu pełnomocnictwa i upoważnienia, w tym także do dysponowania środkami finansowymi znajdującymi się w kasie i na rachunkach bankowych danej jednostki organizacyjnej PZD.
2. Ustępujący organ PZD wydaje nowo wybranemu organowi posiadane ruchomości i nieruchomości oraz dokumentację, pieczątki PZD w formie protokołu zdawczo – odbiorczego. Wydania dokonuje się niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od wygaśnięcia mandatu. Szczegółowe zasady w tym względzie określa Krajowa Rada.
§ 53
Dla sprawnego wykonywania swoich zadań organy zarządzające jednostek organizacyjnych PZD mogą, w zależności od potrzeb, powoływać i odwoływać komisje problemowe stałe i doraźne jako wewnętrzne jednostki pomocniczo-doradcze.
§ 54
1. Organy PZD podejmują decyzje w formie uchwał, chyba że statut stanowi inaczej.
2. Uchwały (orzeczenia) organów PZD powinny być sporządzone w formie pisemnej, pod rygorem ich nieważności.
3. Uchwałę podpisuje co najmniej dwóch członków właściwego organu PZD na zasadach określonych w odrębnych przepisach związkowych. Orzeczenia komisji rozjemczych podpisuje pełen zespół orzekający.
4. Uchwały organów PZD są ważne, jeżeli zostały podjęte zwykłą większością głosów przy obecności ponad połowy liczby członków danego organu w czasie podejmowania uchwały, za wyjątkiem przypadków określonych w statucie.
5. Członek organu PZD zostaje wyłączony od rozstrzygania spraw, jeżeli jest osobą bezpośrednio zainteresowaną albo istnieje inna okoliczność mogąca wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie. Wyłączenia dokonuje dany organ PZD; w głosowaniu nie bierze udziału członek tego organu, którego wyłączenia głosowanie dotyczy.
§ 55
Uchwały organów wyższego stopnia, podjęte zgodnie z postanowieniami statutu, są obowiązujące dla niższych organów i członków PZD.
§ 56
1. W PZD obowiązuje dwuinstancyjny system postępowania wewnątrzzwiązkowego, chyba że statut stanowi inaczej.
2. Od uchwał (orzeczeń) organów PZD bezpośrednio dotyczących indywidualnego członka PZD, podjętych w pierwszej instancji, zainteresowanym stronom w sprawie przysługuje odwołanie.
3. Odwołanie składa się do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu, który podjął uchwałę.
4. Odwołanie składa się na piśmie w terminie 14 dni od daty otrzymania uchwały (orzeczenia).
5. Złożenie odwołania w trybie i terminie określonym statutem wstrzymuje wykonanie uchwały (orzeczenia) podjętej w pierwszej instancji do czasu rozpatrzenia tego odwołania przez organ odwoławczy, chyba że statut stanowi inaczej.
6. W zależności od dokonanych ustaleń organ odwoławczy:
1) odwołania nie uwzględnia;
2) uchyla zaskarżoną uchwałę (orzeczenie);
3) uchyla zaskarżoną uchwałę (orzeczenie) i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania;
4) uchyla zaskarżoną uchwałę (orzeczenie) i umarza postępowanie;
5) zmienia zaskarżoną uchwałę (orzeczenie) i orzeka co do istoty.
7. Uchwały (orzeczenia) organów PZD podjęte w trybie odwoławczym są ostateczne i nie przysługuje od nich odwołanie.
8. Uchwały (orzeczenia) organów PZD podjęte w trybie odwoławczym mogą być wzruszone jedynie w trybie nadzwyczajnym w przypadku ich niezgodności z prawem i statutem oraz w przypadku ujawnienia istotnych dla sprawy okoliczności, które nie były znane przy podejmowaniu tych uchwał.
§ 57
1. Uchwała (orzeczenie) organu PZD sprzeczna z prawem, postanowieniami statutu, regulaminu ROD lub uchwałami nadrzędnych organów PZD, jest z mocy prawa nieważna.
2. Stwierdzenie nieważności uchwały (orzeczenia) należy do organu wyższego stopnia niezwłocznie po powzięciu wiadomości o zaistnieniu przesłanek określonych w ust. 1.
3. Stwierdzenie nieważności następuje w drodze uchwały zawierającej uzasadnienie wykazujące zasadność podjętego rozstrzygnięcia.
§ 58
1. Uchwała organu PZD może być uchylona w przypadku, gdy przy jej podejmowaniu nie zostały uwzględnione wszystkie znane okoliczności lub gdy zostały ujawnione po jej podjęciu nowe okoliczności mogące mieć wpływ na treść uchwały.
2. Uchwała organu PZD może być zmieniona w przypadku, gdy zawiera błędy lub inne oczywiste omyłki nie wpływające na ważność i treść uchwały.
3. Uchylenie lub zmiana uchwały (orzeczenia) należy do organu wyższego stopnia lub organu, który wydał uchwałę (orzeczenie), niezwłocznie po powzięciu wiadomości o zaistnieniu okoliczności określonych w ust. 1 lub 2. Postanowienie § 57 ust. 3 stosuje się odpowiednio.